HÀN QUE, HÀN TIG, HÀN MIG: Định nghĩa và Ưu/Nhược điểm
Mỗi phương pháp hàn tương ứng với mỗi loại máy hàn sẽ có những ưu nhược điểm và phạm vi ứng dụng khác nhau.
Có khi nào bạn phân vân không biết nên dùng máy hàn que, hàn TIG hay hàn MIG để phù hợp với tính chất công việc mà mình đang cần? Jasic cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết để so sánh và có những lựa chọn phù hợp, giúp tăng hiệu suất trong công việc thường ngày.
I. HÀN QUE
- Hàn que là gì?
Hàn que là một trong những phương pháp hàn được sử dụng phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. Hàn que còn có tên gọi khác là hàn hồ quang que hàn có vỏ bọc (SNAW)
Hàn que là quá trình hàn điện nóng chảy sử dụng điện cực dưới dạng que hàn có vỏ bọc, không sử dụng khí bảo vệ. Trong đó tất cả các thao tác (gây hồ quang, dịch chuyển que hàn, thay que hàn) đều do người thợ hàn thực hiện bằng tay mà không cần dùng đến máy hàn.
- Ưu điểm
- Hiện nay hàn que là kỹ thuật hàn được sử dụng rộng rãi nhất, ứng dụng được trên nhiều loại kim loại.
- Kỹ thuật hàn que có thể áp dụng trên nhiều kim loại với tất cả các vị trí hàn với nhiều độ dày khác nhau.
- Vỏ bọc que hàn tự cung cấp môi trường bảo vệ cho quá trình hàn.
- Không sử dụng khí bảo vệ nên ít bị tác động từ gió.
- Thiết bị có giá thành rẻ, đầu tư đơn giản và có tính cơ động cao.
- Kỹ thuật hàn que được áp dụng nhiều trong chế tạo, công-nông-ngư nghiệp, bảo dưỡng và xây dựng.
- Nhược điểm
- Điều kiện làm việc của thợ hàn mang tính độc hại (do tiếp xúc bức xạ, hơi, khí độc).
- Năng suất làm việc thấp do phải dừng lại để thay que hàn.
- Hao phí nguyên vật liệu hàn.
- Sau khi hàn phải làm sạch xỉ bám.
- Phạm vi ứng dụng
- Do tính linh hoạt ,sự đơn giản của thiết bị và quy trình hoạt động của máy hàn hồ quang tay, nên nó là phương pháp hàn phổ biến nhất trên thế giới.Dòng máy hàn que có chức năng rất đơn giản, dễ dàng sử dụng với đại đa số các công việc hàn thông dụng.
- Thích hợp cho hàn các chiều dày nhỏ và trung bình ở mọi tư thế trong không gian.
- Chiếm ưu thế so với phương pháp hàn khác trong công nghiệp sửa chữa và phục hồi.
- Sử dụng rộng rãi trong xây dựng kết cấu thép và chế tạo công nghiệp.
- Máy hàn hồ quang tay thường được sử dụng trong quá trình hàn thép các bon, thép hợp kim cao và thấp, thép không gỉ, gang xám và gang dẻo. Máy hàn hồ quang không phổ biến cho hàn kim loại màu: Niken, Đồng, nhôm và hợp kim của chúng.
II. HÀN TIG (Tungsten Inert Gas)
Ảnh minh họa: The Vehicle Lab.
- Hàn TIG là gì?
Hàn Tig còn có tên gọi khác là hàn hồ quang bằng điện cực không nóng chảy trong môi trường khí bảo vệ – GTAW thường được gọi với tên hàn Argon hoặc WIG.
- Ưu điểm
- Hàn bằng điện cực Vonfram trong môi trường khí trơ bảo vệ có thể dùng để hàn nhôm, magie, thép không gỉ, đồng và hợp kim đồng, niken, và hợp kim niken, và các loại thép Cacbon thấp với độ dày khác nhau.
- Hàn TIG có thể thực hiện ở mọi tư thế không gian mà không có sự bắn tóe kim loại do kim loại bổ sung nóng chảy ngay trong vũng hàn chứ không tham gia tạo hồ quang.
- Mối hàn TIG không bị ngậm xỉ vì trong quá trình hàn không tạo xỉ.
- Hàn TIG có thể thực hiện một cách dễ dàng đối với cả các kim loại bị coi là khó hàn nhất, kim loại đắp và kim loại cơ bản dễ dàng kết hợp với nhau để tạo nên mối hàn. Có thể sử dụng các mảnh kim loại vụn để hàn, mối hàn sau khi hoàn thành không cần phải gia công thêm vì hình dạng phần lồi mối hàn có thể điều chỉnh dễ dàng trong khi hàn. Kim loại mối hàn chắc đặc, không rỗ khí hay ngậm xỉ và điều quan trọng là có thể thực hiện với một tốc độ hàn rất cao, góp phần làm giảm giá thành một cách đáng kể.
- Nhược điểm
- Năng suất thấp
- Đòi hỏi thợ hàn có tay nghề cao hơn
- Giá thành tương đối cao do năng suất thấp, thiết bị và nguyên liệu lại đắt tiền
- Phạm vi ứng dụng
- Phương pháp hàn TIG được áp dụng trong nhiều lĩnh vực sản xuất, đặc biệt thích hợp trong hàn thép hợp kim cao, kim loại màu và hợp kim của chúng…
- Phương pháp hàn này thông thường được thao tác bằng tay và có thể tự động hóa hai khâu di chuyển hồ quang cũng như cấp dây hàn phụ.
- Thường được sử dụng trong lĩnh vực hàng không vũ trụ,trong sản xuất xe…
- Sử dụng hàn các tấm mỏng, ống thành mỏng trong ngành công nghiệp xe đạp.
- Thường được sử dụng trong quá trình phục chế sửa chữa các chi tiết bị hỏng, đặc biệt là các chi tiết làm bằng nhôm và magie.
III. HÀN MIG (Metal Inert Gas)
Ảnh minh họa: Compare Bear.
- Hàn MIG là gì?
Hàn MIG là kỹ thuật hàn hồ quang nóng chảy trong môi trường khí bảo vệ trong đó nguồn nhiệt hàn được cung cấp bởi hồ quang tạo ra giữa điện cực nóng chảy (dây hàn) vật hàn, hồ quang và kim loại nóng chảy được bảo vệ khỏi tác dụng của oxy và nitơ trong môi trường xung quanh bởi một loại khí hoặc một hỗn hợp khí.Tiếng Anh gọi phương pháp này gọi là GMAW (Gas Metal welding).
- Ưu điểm
- Năng suất cao
- Giá thành thấp
- Năng lượng hàn thấp, ít biến dạng nhiệt.
- Hàn được hầu hết các kim loại.
- Dễ tự động hóa.
- Mối hàn dài có thể được thực hiện mà không bị ngắt quãng.
- Yêu cầu kỹ năng hàn thấp
- Nhược điểm
- So với hàn TIG, mối hàn của máy hàn MIG không chất lượng bằng về tính thẩm mỹ và khó áp dụng cho các chi tiết hàn nhỏ.
- Máy hàn MIG thường có kích thước, trọng lượng lớn hơn so với hàn TIG do đó muốn linh động thường phải mua thêm hoặc lắp ráp thêm xe đẩy.
- Giá của máy hàn MIG so với TIG thường cao hơn.
- Phạm vi ứng dụng
- Hàn MIG thường được sử dụng phổ biến trong sản xuất bàn ghế, khung xe đạp, mô tô, các hàng cơ khí…
- Có khả năng tự động hóa để ứng dụng trong hàn lắp ráp robot, các thiết bị hàn tự động.
Xem thêm